W ramach projektu Adoptuj Łąkę 2025 Fundacja Kwietna obejmuje ochroną dwa wyjątkowe tereny położone na granicy mazowieckiego i łódzkiego – Nieborowskie Pole i Polanę Strożyską. Oba miejsca znajdują się na obszarze Bolimowskiego Parku Krajobrazowego, w otulinie Puszczy Bolimowskiej – regionie o bogatej historii przyrodniczej i kulturowej. To tutaj, wśród lasów, łąk i dolin rzecznych, tworzymy to, co nazywamy prywatnymi rezerwatami przyrody – miejsca, w których natura może rozwijać się zgodnie z własnym rytmem, ale pod troskliwą opieką człowieka.
Nieborowskie Pole – łąka, która znów żyje
Nieborowskie Pole to miejsce szczególne – położone na skraju lasu, w dolinie, gdzie gleby są żyzne, a krajobraz zachował tradycyjny, mozaikowy charakter. Przetrwały tu naturalne struktury roślinne, bogactwo dzikich kwiatów i owadów, a także pamięć o dawnym użytkowaniu. Właśnie dlatego zdecydowaliśmy się uczynić to miejsce pierwszym z naszych prywatnych rezerwatów przyrody.
Prowadzimy tu ochronę czynną, która polega na realnym, systematycznym działaniu w terenie. Łąka jest koszona, a jej część wypasana przez zwierzęta – owce i kozy ras rodzimych. Nie jest to zabieg symboliczny ani estetyczny. Wypas i koszenie odtwarzają naturalne zaburzenia w środowisku, które przez tysiące lat kształtowały polskie łąki. Dzięki nim rośliny nie ulegają sukcesji, nie zarastają krzewami i drzewami, a gatunki światłolubne – jak jastruń, dzwonek czy firletka – mają szansę przetrwać.
Wypas jest szczególnie ważny na terenach o nierównej powierzchni, gdzie maszyny nie dotrą lub gdzie obecność zwierząt wpływa korzystnie na strukturę gleby. Przemieszczające się stado przerywa darń, ułatwia kiełkowanie roślin, a także wnosi w krajobraz element życia – kontakt ludzi z pasącymi się zwierzętami przywraca łąkom ich społeczny wymiar. Koszenie natomiast pozwala na kontrolę wegetacji – jeśli jest prowadzone w odpowiednim czasie, z zachowaniem pasów dla owadów, staje się nie tylko narzędziem pielęgnacyjnym, ale też formą ochrony gatunkowej.
Oprócz działań gospodarczych prowadzimy również aktywności edukacyjne. Wspieramy obywatelską naukę (citizen science) – czyli działania badawcze, w które może zaangażować się każdy. Prowadzimy monitoring trzmieli z udziałem ochotników, obserwacje motyli, dokumentowanie obecności gatunków rzadkich i cennych. Tego rodzaju działania są nie tylko źródłem danych, ale też doskonałym narzędziem budowania relacji z przyrodą. Kiedy ktoś samodzielnie rozpozna swego pierwszego trzmiela łąkowego albo zauważy motyla modraszka na liściu koniczyny – zaczyna widzieć łąkę inaczej. Widzi ją jako żywy świat, który wymaga troski.
W tym roku planujemy również zbiór nasion z wybranych fragmentów łąki oraz z pobliskich stanowisk, które w przyszłości posłużą do wzbogacenia siedliska o kolejne gatunki roślin. Chcemy, by Nieborowskie Pole było żywą, dynamiczną łąką – odporną na presję środowiskową, ale i bogatą przyrodniczo. Łąką, która naprawdę oddycha.
Polana Strożyska – miejsce, które potrzebuje opiekuna
Drugi z planowanych rezerwatów – Polana Strożyska – to obszar, który zachwyca przyrodniczą strukturą. Znajduje się na obrzeżu lasu, w dolinie z niewielkimi wypływami wód gruntowych. To mozaika śródleśnych łąk, wilgotnych polanek, nasłonecznionych zagłębień i piaszczystych grądów, które od wieków funkcjonowały jako miejsce wypasu, sianokosów i dzikiego życia. Polana Strożyska to potencjalne siedlisko dla wielu gatunków zagrożonych – motyli dziennych, dzikich pszczół, a także ptaków związanych z krajobrazem otwartym, jak potrzeszcz czy pokląskwa.
Obecnie trwają przygotowania do objęcia tego miejsca pełną opieką. Chcemy przywrócić tu tradycyjne użytkowanie, odbudować strukturę siedlisk, wprowadzić monitoring zapylaczy i zaprosić wolontariuszy do współtworzenia rezerwatu.
Aby było to możliwe, szukamy Mecenasów Polany Strożyskiej – firm, które chciałyby zaangażować się w ochronę przyrody poprzez długofalowe wsparcie tego konkretnego miejsca. Mecenasami Nieborowskiego Pola i całego modelu prywatnych rezerwatów łąkowych są już firmy Autenti, GreenVolt Power, InPost, Sevivon, dzięki którym możemy działać z rozmachem i odpowiedzialnością.
Łąka potrzebuje ludzi
Wierzymy, że przyszłość polskich łąk zależy od ludzi – ich wiedzy, pracy, wrażliwości i odpowiedzialności. Prywatne rezerwaty przyrody to nasz sposób na tworzenie bezpiecznych przestrzeni dla dzikiej przyrody, tam gdzie państwowa ochrona nie sięga. To także przestrzeń do nauki, wspólnej pracy i doświadczania przyrody w jej najbardziej autentycznej formie.
Jeśli Twoja firma chce mieć realny wpływ – zapraszamy do współpracy.
